Pułtusk

Pułtusk to miasto położone na skraju Puszczy Białej nad Narwią. Ze względu na dużą ilość kanałów, zwane jest również Wenecją…

Bardzo ucieszyłam się, że odwiedzę to miejsce ze względu na niezwykle ciekawą i barwną historię tego miasta. Niestety ze względy na niesprzyjającą aurę (ulewa) właściwie nic nie zobaczyłam z planowanych miejsc. Dodatkowym utrudnieniem w eksploracji był II Festiwal im. Krzysztofa Klenczona, którego scena rozłożyła się na najdłuższym (380 m) brukowanym rynku w Europie. Ale nie ma tego złego co by na dobre nie wyszło, gdyż spotkałam wiele gwiazd estrady (m.in. Stan Borys) oraz mogłam posłuchać dobrej muzyki, co osłodziło mi deszcz.Mimo wszystko chciałabym przytoczyć odrobinę historię tego miasta, gdyżjak już wcześniej pisałam jest niezwykle barwna.

Oczywiście jak w większość miast także i Pułtusk posiada legendę obrazującą jego powstanie. Głosi ona, że „Dawno, dawno temu nad rzeką Pełtą, zwaną niegdyś Poltawia lub Peltavia, wznosiła się niewielka osada zwana Tuskiem. Miała ona charakter bardziej handlowy niż strategiczny, ponieważ przechodziły przez nią szlaki handlowe. Osadnicy żyli szczęśliwie do czasu tragicznego wypadku. Pewnej nocy nad osadą zawisły ciemne chmury i rozpętała się burza. Nagle piorun uderzył w jedną z drewnianych chat, która po chwili stanęła w płomieniach, a od niej zaczęły płonąć kolejne. Po ugaszeniu straszliwego pożaru została tylko połowa osady, którą od tej pory nazwano Pułtuskiem”.

Jednakże wracając do danych historycznie sprawdzonych ;o)

Najstarsze ślady osadnictwa w tym miejscu pochodzą z XII wieku. Na terenie obecnego Starego Miasta istniała osada o charakterze targowym. Około 1232 r. zbudowano w tym miejscu gród, który był wielokrotnie niszczony przez najazdy pruskie, jaćwińskie i litewskie.
W 1257 r. Pułtusk od księcia mazowieckiego Ziemowita uzyskuje prawa miejskie, co czyni go jednym z najstarszych miast Mazowsza. Od XII w. aż do 1796 r. pozostawał pod jurysdykcją biskupów płockich. Pułtusk był trzecim po Warszawie i Płocku - miastem na Mazowszu z murowanymi fortyfikacjami.

W połowie XV w. w mieście wybudowano kolegiatę, a następnie kościoły, szpital, łaźnię miejską, apteki i przytułki dla ubogich. Tak niezwykły rozwój tego miasta był spowodowany tym, że w XV- XVI wieku Pułtusk pełnił rolę ważnego ośrodka produkcji rzemieślniczej i eksportu zboża.

W 1565 r. bp Andrzej Noskowski sprowadził do Pułtuska jezuitów, którzy powołali kolegium, w którym wykładali tak niezwykli nauczyciele jak ks. Piotr Skarga, Andrzej Bobola i Jakub Wujek. Co ciekawe przy tej jezuickiej szkole działał pierwszy w Rzeczypospolitej teatr publiczny.

Ze względu na swoje położenie Pułtusk brał udział w każdej wojnie, która przetaczała się przez ziemie Mazowsza.. Stąd upadek miasta spowodowany był głównie wydarzeniami potopu szwedzkiego (w 1703 r. był miejscem wielkiej bitwy między wojskami saskimi i armią szwedzką Karola XII).

Do miasta przybył również Napoleon Bonaparte, który na przedpolach miasta stoczył bitwę z armią carską. Walka zakończyła się wycofaniem wojsk rosyjskich za Narew. O tym, że dla Francuzów walki te były bardzo ważne świadczy fakt umieszczenia nazwy Pułtusk na Łuku Triumfalnym w Paryżu.

Polska po wybuchu powstania styczniowego utraciła miasto na rzecz Rosjan. W czasie II wojny światowej ponad 80% miasta została zniszczona. Co ciekawe nie został zniszczony zamek rezydencja biskupów, w którym obecnie znajduje się Dom Polonii.

Jako ciekawostkę dodam, że 30 stycznia 1868 roku w okolicach miasta spadł meteoryt, zwany później "pułtuskim". Jego największe okazy znajdują się w londyńskim British Museum oraz Muzeum Ziemi PAN w Warszawie.

Zdjęcia (19)

Komentarze (0)